/میزگردبررسی پدیده کودک آزاری/
عضو کمیسیون حقوقی مجلس:
ریشه‌های کودک آزاری در تار و پود جامعه نهفته است
توقع حل تمام مسائل از دو خط قانون اشتباه است

عضو کمیسیون حقوقی مجلس شورای اسلامی گفت: قانون جدید حمایت از حقوق کودکان تنها در برطرف کردن اشکال‌های دادرسی و رسیدگی پس از وقوع کودک آزاری موثر است و تا زمانی که اعتیاد، بیکاری، فقرو محدودیت‌های اجتماعی وجود دارد، کودک‌ آزاری هم وجود دارد...

علی اسلامی پناه در میزگرد «بررسی پدیده کودک آزاری» که در محل خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، برگزار شد، با بیان اینکه جامعه ما جامعه‌ای با آسیب‌های اجتماعی فراوان است، اظهار کرد: مساله کودک در جامعه دچار تناقض‌های زیادی است. امکاناتی که باید برای کودکان فراهم شود فراهم نیست و بستر‌های زندگی امن برای کودکان آنگوه که باید وجود ندارد.

وی با بیان اینکه در حال حاضر خانواده‌ها در کوران مشکلات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی قرار دارند، عنوان کرد: تعداد خانواده‌های که دغدغه حمایت از کودکانشان را دارند به خاطر مشغله‌های بیش از حد روزبه روز در حال کاهش است و در واقع کودک از در خانه به امید خدا رها می‌شود و اینکه در محیط بیرون، مدرسه و غیره برای او چه اتفاق‌هایی رخ می‌دهد معلوم نیست و این وضعیت حمایت خانواده‌ها از کودکان است.

به اعتقاد نایب رئیس سابق کمیسیون حقوقی و قضایی، کودکی که مورد تحقیر، تهدید،‌ سوء‌استفاده جنسی و اخلاقی واقع می‌شود نمی‌تواند از قابلیت‌های روانی خود استفاده کرده و در آینده شخصیت خود را بروز دهد. اگر کسی در کودکی مورد آزار واقع شود در بزرگسالی برای انتقام از جامعه‌ای که احساس می‌کند به او ظلم کرده است کودک آزار می‌شود و این دور تسلسل ادامه می‌یابد.

مشکل جامعه ایرانی عادت به مبارزه با مجرم است نه جرم

استاد دانشگاه تهران در ادامه با اشاره به اینکه هیچ نهادی در جامعه ما متولی امور کودکان نیست، اظهار کرد: تنها نهاد‌هایی هستند که پس از وقوع جرم به منظور حمایت یا دلسوزی کودک آزار دیده را به پرورشگاه می‌فرستند و این تمام حمایت جامعه از ضعیف‌ترین عضو خود است.

به گفته‌ اسلامی پناه، مشکل جامعه ایرانی عادت به مبارزه با مجرم است نه جرم، درحالیکه باید بستری فراهم شود تا جرم از جامعه رخت بربندد و ضمن اینکه تحقیقات نشان می‌دهد تنها 10 تا 20 درصد از جرائم علنی می‌شوند.

کودک آزاری ریشه‌هایی دارد که در تار و پود جامعه نهفته است

منحصر کردن نقص‌ها به قانون در زمینه کودک آزاری اشتباه است

وی همچنین با بیان اینکه منحصر کردن نقص‌ها به قانون در زمینه کودک آزاری اشتباه است، گفت: اگر تصور شود می‌توان با لایحه‌ای تکلیف جرمی را حل کرد و قانون جدید، کودک آزاری را ریشه‌کن می‌کند آرزویی بیش نیست و کودک آزاری ریشه‌هایی دارد که در تاروپود جامعه ما نهفته است.

نایب رئیس سابق کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس خاطرنشان کرد: توقع حل تمام مسائل از دو خط قانون اشتباه است و این مسائل باید ریشه‌ای حل شود؛ پس از وقوع کودک آزاری تمام نگاه‌ها به قوه قضایه است تا هر چه سریع‌تر به پرونده رسیدگی کند سپس به سراغ مجلس می‌آیند که خلاء قانونی وجود دارد و لایحه‌ای را تصویب کند.

اسلامی پناه در ادامه با بیان اینکه شدت مجازات با کاهش جرم رابطه مستقیمی ندارد، تصریح کرد: آیا تغییر مجازات کودک آزاری از 2 سال به 20 سال حبس می‌تواند وضعیت کودک آزاری را بهبود بخشد؟ آیا می‌تواند از آسیب‌های ناهنجاری‌های اجتماعی جلوگیری کند؟ آیا جامعه از وضعیت اجتماعی روانی که در آن به سر می‌برد رها می‌شود؟

به گزارش ایسنا، وی افزود: وجود قوانین خوب در جهت رسیدگی قاطع، جدی و سریع به پرونده‌های کودک آزاری تنها این فرصت را فراهم می‌کند تا کسانی که مرتکب این گونه بزه‌ها می‌شوند به سزای اعمالشان برسند.

عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در ادامه با تأکید بر اینکه وجود خلاء قانونی تنها دلیل وقوع کودک آزاری نیست، عنوان کرد: قانون حمایت از حقوق کودکان که در حال حاضر اجرا می‌شود بخشی از مشکلات را حل کرده است و تاکنون قاضی از فقدان وجود قانون گله نکرده است و پرونده کودک‌ آزاری وجود ندارد که قاضی اعلام کرده باشد با توجه به خلا قانونی این کودک آزار مجازات نمی‌شود.

اسلامی پناه همچنین با اشاره به اینکه تاکنون تنها چند مورد کودک آزاری از سوی والدین رسانه‌ای شده است، گفت: آماری را که بیان می‌کند 90 درصد کودک آزاری‌ها در خانه و توسط والدین انجام می‌شود را نه تکذیب و نه تأیید می‌کنم و ضمن اینکه این آمار اگر درست باشد، بسیار خطرناک است.

وی افزود: در قانون مدنی و مجازات اسلامی حق تادیب به والدین داده شده و این قوانین برگرفته از فقه اسلامی هستند ضمن اینکه در قانون ذکر شده که تنبیه نباید از حد متعارف فراتر رود و تشخیص حد متعارف برعهده قاضی است و در قانون حمایت از حقوق کودکان مصوب سال 81 هم این موضوع به قانون مدنی و قانون مجازات اسلامی ارجاع داده شده است.

بهگزارشایسنا، عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در ادامه در پاسخ سوالی که درباره وضعیت نیما کودکی که توسط والدینش مورد آزار شدید واقع شده و مجددا به والدینش بازگردانده شد، اظهار کرد: قاضی جای قانون گذار نیست و قانون‌گذار هم نمی‌تواند جای قاضی را اشغال کند. شاید از نظر من و شما و دیگران قاضی اشتباه کرده است و نباید نیما به نزد والدین آزارگرش بازگردانده می‌شد و باید حکم متوقف شود. اما نمی‌توان تصمیم به گمان ما اشتباه یک قاضی را به کل دستگاه قضا نسبت داد و آن را زیر سوال برد و نتیجه گرفت تمام کودکان آزار دیده به نزد والدین آزارگر بازگردانده می‌شوند و قوه قضایه با این کار به ترویج و تشویق کودک آزاری اقدام کرده است.

پیشگیری از وقوع کودک آزاری حتی پس از آگاهی از آن دشوار است

به گزارش ایسنا، به گفته وی، پیشگیری از وقوع کودک آزاری حتی پس از آگاهی از آن دشوار است زیرا فاصله بین مرحله قبل و بعد از بروز بزه بسیار نزدیک است و کلانتری‌ها تنها پس از وقوع بزه در صحنه‌ حاضر می شوند.

استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در ادامه با بیان اینکه طبق قانون حمایت از حقوق کودکان، کودک آزاری جرمی عمومی است، خاطر نشان کرد: این بدان معنی است که باید بلافاصله پس از گزارش برای جلوگیری از‌ آن اقدام شود و دادستان مکلف به پیگیری است حتی اگر گزارشگر ناشناس باشد.

اسلامی پناه افزود: اعلام بسیاری از جرائم کودک آزاری به خاطر کم اهمیت قلمداد شدن یا مخاطره آمیز بودن با مشکلاتی مواجه هستند و مراجعه به انجمن ها و پیگیری این جرائم توسط این گروه‌ها می‌تواند در زمینه جلوگیری از این جرائم موثر واقع شود.

عملکرد نهادهای فرنگی اجتماعی پیشگیری کننده از بزه ، ناکارآمد است

نایب رئیس سابق کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در بخش دیگری از سخنان خود در میزگرد ایسنا گفت: در کشور‌ ما عملکرد نهاد‌های بعد از وقوع بزه مناسب است اما عملکرد نهاد‌های فرهنگی اجتماعی برای پیشگیری از وقوع بزه و بستر سازی برای کودکان ناکارآمد است.

اسلامی پناه با بیان اینکه مهمترین اقدام پیشگیری از بحران‌های روحی، اجتماعی و فرهنگی است که در حال بلعیدن جامعه است، اظهار کرد: باید بستری فراهم شود تا کسی سراغ کودک آزاری نرود مسائل مربوط به کودک آزاری مربوط به یکسری مسائل زنجیره‌وار اجتماعی است باید ریشه‌های کودک آزاری مشخص شوند و تنها به شاخ و برگ‌ها اکتفا نکرد.

وی افزود: شیوه‌های تربیتی در کشور ما شیوه‌های خشکی است که جواب نمی‌دهد. جامعه از نصیحت خسته است و از سوی دیگر تمام افراد جامعه از منظر سیاستگذاران فرهنگی در یک سطح در نظر گرفته می‌شوند، کودکانی که آموزش‌های عملی و جذاب نبینند در بزرگسالی دچار مشکل می‌شوند.

نمی‌توان تنها با برگزار کردن کلاس اخلاق رسمی آمار جرم را پایین می‌آورد

عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در ادامه با بیان اینکه نمی‌توان تنها با برگزار کردن کلاس اخلاق رسمی آمار جرم را پایین‌آورد، عنوان کرد: نهاد‌های فرهنگی هستند که می‌توانند بستر آرامی را برای کودکان فراهم کنند اما به دلیل فقدان تخصص، بی‌تجربگی و بدسلیقگی مدیران فرهنگی از این کار اجتناب می‌کنند و نباید توقع داشت همه مسائل را قانون حل کند آیا پخش یک فیلم جذاب از سوی صدا و سیما برای کودکان یا آموزش صحیح مبانی نظری از سوی آموزش و پرورش نیاز به قانون دارد؟

به گزارش ایسنا، اسلامی پناه همچنین گفت: در جامعه ما کودک آزاری از بزه فراتر رفته و یکی از نشانه‌های بیماری روانی است. والدین که فرزند خود را با آتش سیگار می‌سوزانند دچار مشکلات حاد و نیز قابل حل اجتماعی هستند و باید به فکر درمان آن‌ها بود.

وی در ادامه با بیان اینکه در حال حاضر کسی سراغ کودک را نمی‌گیرد و جایگاه کودک در جامعه نامشخص است، گفت: برای رفع کودک آزاری باید تمام نهاد‌های مسئول در امر کودک وارد عمل شود و این کار نیاز به برنامه‌ریزی و مهم‌تر از آن همت مسئولان دارد.

برخی بدسلیقگی‌ها مانع اعلام آمار کودک آزاری شده است

اسلامی پناه در پایان با اشاره به اینکه در جامعه ما سیستم گزارش دهی وجود ندارد، خاطر نشان کرد: برخی بدسلیقگی‌ها بیان می‌کند نباید آمار این جرائم را اعلام کرد زیرا سیاه نمایی است و جامعه ملتهب می‌شود در حالیکه در مواردی مانند تصویب لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان در دولت نقش رسانه‌ها بسیار موثر بود.

ایسنا