/مصالحه در قصاص/
شیخ‌الاسلام:
قوانین باید از عفو و گذشت حمایت کنند
دادگاه‌های خاص صلح و سازش در امور کیفری ایجاد شود

یک وکیل دادگستری گفت: در جنبه‌ی عمومی جرم حاکمیت باید سخت‌گیری لازم برای مجازات مجرم را داشته باشد تا افراد از روی فقر به مصالحه و گذشت رضایت ندهند...

عباس شیخ‌الاسلام در گفت وگو با خبرنگار حقوقی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) با بیان اینکه بحث مصالحه وگذشت با یکدیگر تفاوت دارند، اظهارکرد: بحث مصالحه بیشتر در قصاص و بحث گذشت در کلیه جرایم مطرح است، مصالحه با مفهومی که در قانون به کار رفته، بیشتر در باب قصاص است که چه در قتل و جرح عمدی بحث قصاص متعلق به اولیای دم است و ماهیت آن حق الناس است، بنابراین شخصی که شاکی است هم می‌تواند به طور کامل گذشت کند و هم می‌تواند خواهان دیه باشد.

وی افزود: متاسفانه ما فکر می‌کنیم با گذشت شاکی پرونده باید مختومه شود، در حالی که این جرایم از جمله قتل عمد از اهمیت بالایی برخوردار است و آن حقی که به عنوان حق الناس برای اولیای دم است می‌تواند بنابر توصیه قرآن از آن بگذرد اما در بخش عمومی جرم این امکان وجود دارد که مجرم را بتوان مجازات کرد.

این وکیل دادگستری با بیان اینکه متاسفانه قتل‌ها و جرح‌ها را از یکدیگر تفکیک نکرده‌ایم، عنوان کر‌د: در خیلی از کشورها بر اساس تعداد مقتولان و مجرمان، روحیه‌ی قاتل، ویژگی‌های فرد بزه‌دیده و... جرایم را درجه بندی می‌کنند اما متاسفانه با تفکیک نکردن آنها ما باعث شده‌ایم مردم فکر کنند قتل، ضرب و جرح عمدی مجازاتش قصاص است و قصاص بر عهده‌ی اولیای دم است.

شیخ‌الاسلام خاطرنشان کرد: قوانین باید از عفو و بخشش حمایت کنند، اما در این میان مصالحه نیز‌ آسیب‌هایی دارد که باید بررسی شود، برای مثال گاهی اوقات بعضی از خانواده‌ها به دلیل تهدیدهایی که از جانب‌ خانواده‌ی قاتل می‌شوند به مصالحه رضایت می‌دهند که این گذشت از لحاظ اسلامی فاقد ارزش است و گاهی اوقات مسائل مالی و فقر باعث گذشت افراد از حق خود می‌شود و رضایتی نسبت به این کار ندارند.

وی با بیان اینکه ما نباید بحث قتل عمد را فقط به قصاص محدود کنیم، تصریح کرد: مردم جامعه نباید فکر کنند مجازات قتل عمد فقط قصاص است، البته قصاص حقی است برای اولیای دم، ولی ما باید فرهنگ گذشت و عفو را در جامعه گسترش دهیم.

این حقوقدان با بیان اینکه ایجاد دادگاه‌های خاص صلح و سازش در امور کیفری باعث می‌شود افراد در یک فضای آرام تصمیم‌گیری کنند، عنوان کرد: ‌اگر برای این‌گونه موارد دادگاه‌های خاص تشکیل شود افراد می‌توانند در محیطی دور از تشنج، صلح و سازش کنند و این صلح و سازش متناسب با آموزه‌های اسلامی است.

وی درپایان با اشاره به اینکه آموزش نیروهای خاص بسیار تاثیر گذار است، گفت: گاهی اوقات در دادگاه‌ها مشاهده می‌کنیم که افراد مهارت خاصی در ایجاد صلح و سازش بین طرفین را دارند و این خود بسیار مفید است و برقراری سازش در پرونده‌ها باعث رفع تخاصم بین طرفین می‌شود در غیر این صورت باعث می‌شود مجرم تحریک شود‌، بنابراین در جبنه‌ی عمومی جرم حاکمیت، باید سخت‌گیری کند تا مدارا و گذشت از روی فقر نباشد.